Teknolojinin gelişimi ile paralel olarak yaşam standartlarının yükselmesi güvenlik önlemlerine olan ihtiyacı arttırıyor. Artan güvenlik ihtiyacı ile birlikte biyometrik güvenlik sistemleri de gittikçe daha popüler hale gelmektedir. Parmak izi kilit sistemi gibi teknolojiler biyometrik güvenlik sistemlerinde kişilerin kimlik ispatı için daima yanlarında taşımak zorunda oldukları kart, anahtar ya da şifre gibi araçların yerine; bireyin unutması, kaybetmesi ya da başkası tarafından kopyalanması ve taklit edilmesi daha zor olan, fiziksel ya da davranışsal özelliklere dayalı bir analiz sistemi kullanmaktadır. Bu sistemi evinizin veya meskeninizin çelik kapılarına uygulayarak bahsedilen konularda konfor ve güvenlik sağlayabilirsiniz. Parmak izi, el geometrisi, avuç içi, yüz, iris, retina, ses, ıslak imza gibi biyometrik veriler, bir bireyi tanımlamak için teknolojiden faydalanarak kullanılan temel biyometriklere örnektir.
Biyometri Nedir?
Biyometri, yıllardır birçok endüstri tarafından kullanılan bir ölçüm teknolojisidir. Temelde, insanları birbirinden ayırt edebilecek fiziksel ve davranışsal özellikleri incelemektedir.
Günümüzde bu teknoloji sayesinde güçlü parolalara ve uzun şifrelere ihtiyaç gittikçe azalmaktadır. Yapay zeka çalışmalarındaki yükseliş sayesinde akıllı telefonlarda ve bilgisayarlarda güvenliği arttırmaya yönelik biyometrik güvenlik sistemleri uygulamaları da gelişmeye devam etmektedir.
Yeni çıkan çoğu akıllı telefonda parmak izi okuyucu veya yüz tanıma özelliği ile telefonun kilidini açabilme özelliğine sıklıkla rastlamaktayız. Biyometrik güvenlik sistemleri, milyonlarca verinin saklandığı cihazlara izinsiz erişimi ve mevcut verilerin çalınması riskini en aza indirmektedir.
Biyometrik Güvenlik Sistemleri Nedir?
Biyometrik güvenlik sistemleri bireylerin fiziksel ve davranışsal özelliklerini tanımlayarak kimliklendirme yapan geliştirilmiş bir güvenlik yazılımıdır. Daha çok hava alanları, iş merkezleri ve fabrikalar gibi yüksek güvenlik gerektiren binalarda giriş çıkışları kontrol etmede ve kimlik tespitinde kullanılan bu sistemler; gündelik yaşamda da bireylerin hayatını kolaylaştıracak akıllı sistemlerde, dijital fotoğraf makinelerinde, e-ticarette ve kriminal incelemeler gibi birçok alanda kullanılmaktadır.
En sık kullanılan biyometrikler parmak izi, el geometrisi, ses, retina, yüz ve imza olmakla birlikte güncel olarak en sık kullanılan biyometrik teknoloji, düşük fiyatlı olması nedeniyle parmak izi tanıma sistemidir.
Bahsettiğimiz güvenlik sistemleri kendi aralarında fiziksel ve davranışsal olmak üzere iki temel gruba ayrılmaktadır. Tek bir biyometrik özelliğin sorgulandığı sistemler “tekli model biyometrik sistemler” olarak adlandırılırken birden çok biyometrik özelliğin sorgulandığı sistemler “çoklu model biyometrik sistemler” olarak adlandırılmaktadır. Ses ve yüz tanıma analizinin bir arada yapıldığı bir sistem, çoklu model biyometrik sistem olarak tanımlanırken, tek başına el yazısı analizi tekli model biyometrik sistem olarak tanımlanmaktadır.
Her bir biyometrik sistemin özelliklerine göre avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Bundan dolayı bu tür teknolojilerin başarısını belirlemek için özellikle güvenliğin ön planda olduğu durumlarda kritik faktörleri öngörmek çalışmalara yardımcı olacaktır. Bununla birlikte fiyat performans ölçütü de değerlendirilmeye değer bir metriktir.
Biyometrik Güvenlik Sistemleri Nasıl Çalışır?
Parmak içi, avuç içi gibi kişisel dokularımızın tamamı benzersizdir. Biyometrik güvenlik sistemleri de taklit edilemez özellikleri ile yüksek güvenlik önlemleri sağlamaktadır.
Biyometrik sistemlerin temel çalışma prensibi kişiye özgü oluşudur. Sistemin hafızasına kaydedilmek üzere, sistem her kullanıldığında kişiye özel bir kayıt (enrollment) oluşturulur. Daha sonra, bu kişi cihazdan her geçtiğinde yeni bir kayıt bırakır ve bu da içeride kayıtlı olan enrollment ile eşleştirilir. Eşleştirme başarılı olursa geçiş yapan kişinin kimlik tespiti olumlu sonuçlanır ve yetkisi varsa sistem geçmesine izin verir. Bu sistem günümüzde yalnızca binalara giriş yaparken değil, aynı zamanda cep telefonları ve mobil uygulamalara erişim sağlanırken ve bankacılık işlemleri tamamlanırken de sıklıkla kullanılmaktadır.
Biyometrik Güvenlik Sistemleri Kullanım Alanları
Biyometrik güvenlik sistemleri ilgili teknolojinin hızla gelişmesi ile hayatlarımıza daha çok entegre hale gelmiştir. Kullanım alanları ise aşağıdaki gibidir:
- İnternet bankacılığında kullanıcı tanımlama
- Çağrı merkezlerinde kimlik tespiti
- Hastanelerde hasta takibi
- İş yerlerinde personel devam takibi
- ATM’lerde kullanıcı tanımlama
- Sigorta şirketlerinde kimlik tespiti
- Havaalanları giriş çıkış işlemleri
- Sınır kapılarında girişlerin kontrolü
- Kiralık kasalara erişim güvenliği
- Askeri kaynakların etkin takibi
- Kombine bilet uygulamaları
- Hastanelerde hasta takibi ve kimlik saptama
- Sigorta firmalarında kimlik saptama
- Masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarda bilgi güvenliği
- E-ticaret işlemleri
- Yüksek güvelik gerekli binaların giriş çıkış işlemleri
- Uzaktan eğitim sınav işlemleri
- Ulusal kimlik uygulamaları, sürücü ehliyet ve pasaportlarda kimlik tespiti
- Fotoğraf makineleri
- Cep telefonları
- Akıllı ev sistemleri
Biyometrik Güvenlik Sistemleri Çeşitleri Nelerdir?
Biyometrik sistemler, temel olarak fiziksel (pasif) ve davranışsal (aktif) sistemler olmak üzere 2 gruba ayrılmaktadır. Fiziksel biyometrik sistemler parmak izi, el geometrisi, yüz, ses, iris, retina kişilere özel olan fiziksel özellikler üzerine kurulmuştur. Davranışsal biyometrik sistemler ise imza, yazı dinamiği, konuşma esnasındaki dudak hareketleri, yürüyüş şekli gibi belli bir zamanda belli amaçlar için gerçekleştirilmiş ve herkesin birbirinden farklı olarak gerçekleştirdiği davranışlar üzerine kurulmuştur.
Kullanımına en sık rastlanan biyometrik güvenlik sistemleri parmak izi, el geometrisi, yüz, iris, retina, ses ve imza olarak sıralanabilir. Bunlara ek olarak damar tanıma, el yazısı tanıma, yürüyüş tanıma, el tanıma, kulak biyometriğine göre kimlik tespiti, tuş vuruşu gibi kullanılan birçok yöntem de biyometrik sistemler arasında sayılmaktadır.
Parmak izi en fazla kullanılan biyometrik bilgilerden biridir. Ortaya çıktığı 1960’lı yıllardan beri parmak izi tanıma sistemlerinde yazılım ve donanım alanında büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Günümüzde kolluk kuvvetleri tarafından kimlik tespitinde kullanılsa da pasaport başvurularında kullanıcılardan alınan parmak izi uygulaması ile sıklıkla karşımıza çıkar.
Yüz işleme ile ilgili işlemler yüz tanıma, yüz takibi, poz kestirimi ve yüz ifadesi analizi şeklinde gruplandırılabilir.
İmza tanıma sistemlerinde iki tip bilgi kullanılmaktadır. Bunlardan ilki imzalama süresi, hızı, ivmesi, kalemin basım şiddeti gibi imzalama işlemi ile ilgili olan davranışsal özellikler; diğeri ise bir desen olarak imzaya ait özelliklerdir. Gerçek kullanıcı olmayan herhangi birinin başka birinin imzasını taklit etmesi güçtür. Diğer yandan, imzanın desen olarak taklit edilmesi mümkün olsa da imza atış şeklinin taklidi zorludur.
Biyometrik Güvenlik Sistemlerinin Avantajları
Biyometrik güvenlik sistemleri gündelik yaşamımızın bir parçası haline gelmiştir ve diğer yöntemlere kıyasla birçok avantajı bulunmaktadır. Özellikle bireylerin şifrelerini unutmaları ya da kaybetmeleri gibi problemler bu sistem sayesinde çözüme ulaşmaya başlamıştır.
İstenmeyen ihlal riskinizi azaltan biyometrik sistemler daha hassas tanımlama sağlar ve bu tür bir güvenlik sistemine kopyalanması zor olan iris taramaları veya parmak izleri gibi biyolojik özelliklerle erişim sağlanır.
Biyometrik güvenlik sistemleri kullanım kolaylığı göz önünde bulundurularak tasarlandığından, size minimum çaba ile doğru sonuçlar verirken aynı zamanda zaman ve paradan tasarruf etmenizi sağlayacaktır.
Biyometrik sistemler esnek yapıları sayesinde kolayca ölçeklenebilir. İşiniz büyürken, tesisinizin daha fazla alanını güvenceye almak veya ek personel için daha fazla veri eklemek istediğinizde, ölçeklenebilir sistemler ihtiyacınızı karşılayacaktır.
Biyometrik Güvenlik Sistemlerinin Dezavantajları
Biyometrik sistemlerin en önemli dezavantajı veri tabanlarında kayıtlı, kişilere ait biyometrik verilerin çalınması durumudur. Diğer yandan, bu tür problemlere rastlama olasılığı çok azdır ve önlem almak son derece kolaydır. Biyometrik verinin, kullanıcısının taşıyacağı bir taşınabilir bellek üzerinde bulunması ve kullanılacak sistemde taşınabilir bellek içerisindeki verinin kişi biyometriği ile karşılaştırılması böyle bir durumda çözüm sağlayabilmektedir.
Zaman zaman kullanılan cihazın kirlenmesi, ortam nemliliği, verinin elde edilmesi ya da iletilmesi sırasında aksilikler yaşansa da parmak izi kilit sistemi gibi biyometrik sistemler hala en popüler ve en ekonomik çözüm olmaya devam etmektedir.