Mimarlık oldukça fazla planlama ve strateji içerir. En başından itibaren firma sahipleri, mimarlar ve inşaat yönetimi herkesin isteklerine uygun iyi bir proje için birlikte çalışmalıdır. Planlama herhangi bir tasarım sürecinde ilk adımdır. Bütün projenin takip edilmesi için genel hatlarıyla bir çerçeve oluşturulması gerekir. Mimar tarafından yönetilen bir projenin planlama aşaması, ayrıntılı çalışma ile genel hatların tamamını ele alır. Bu süreç yapının çevredeki altyapıyı, yerel yönetim gerekliliklerini aynı zamanda proje kapıları gibi öğelerin tasarımını ve stilini incelemeyi içerir. Yapının amacı projenin hedeflerini ve diğer unsurların belirlenmesini de içermelidir. Bir proje planı oluşturarak, tüm projenin planlandığı gibi kontrollü bir şekilde devam etmesi en iyi sonuçları elde etmeye imkân tanır. Proje planlama rehberi içeriğinde sizler için önemli bilgileri bir araya getirdik. Proje planlama nedir, planlamanın önemi ve adımları nelerdir gibi konuyla ilgili önemli noktaları araştırdık. Eğer siz de proje planlamayla ilgili bilgi sahibi olmak istiyorsanız bütün sorularınızın yanıtlarına yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Proje Planlama Nedir?
Profesyonel bir mimar ya da proje yöneticisiyseniz, bir projeyi başarıyla tamamlamak için tasarımcı, yaratıcı, iletişimci ve proje yöneticisi gibi pek çok rolü üstlenmeniz gerekebilir. Dolayısıyla her birini temsil etmek stres ve endişeleri de beraberinde getirir. Fakat proje planlama adımlarını uygulayarak, etkili iletişim kurarak, tasarım ve inşaatın her bölümünü kolaylıkla üstlenebilirsiniz. Planlama, herhangi bir projenin yürütme ve kontrol süreçlerini tanımlar. Planlama, mimar ya da proje yöneticileri tarafından hazırlanan planlarının hatasız yürütülmesini sağlamak için kullanılır.
Mimarlar için Proje Planlamanın Önemi
Organizasyon ve proje planlaması, başarılı yapının önemli bileşenleridir. Proje planlaması sayesinde mimar ya da proje yöneticisi, müşterinin ihtiyaçlarını, hedeflerini, zamanlamayı, kaynakları, yapı gereksinimlerini ve bütçeyle ilgili tüm gerekli unsurların haritasını çıkarabilir. Böylece belirlenen hedeflere ulaşmayı, riskleri azalmasını, teslim tarihlerinin kaçırılmamasını ve projeden beklenenleri yerine getirilmesine imkân tanır. Etkili bir planlama inşaatın zamanında ve bütçe dâhilinde tamamlanmasını sağlar. Bu durum müşteri deneyimini etkiler ve gelecekteki işler için fırsatlar sunar.
Mimari Tasarımlarda Proje Planlama Adımları
Mimari tasarımlarda proje planlama adımlarını takip ederek proje ihtiyaçlarınıza göre bir planlama yapabilirsiniz. Bu adımlar aşağıdaki gibidir.
Adım 1: Proje kapsamını tanımlayın
Bir projenin beklentilerinin ve hedeflerinin yönetilmesi gerekir. Planlama esnasında proje kapsamı belirlenmelidir. Planlama yapının amacının net bir şekilde özetlemeli ve proje çerçevesini oluştururken bu durumdan faydalanmalıdır. Müşteri ile mimari bilgilendirmeyi tamamlayıp inşaat için fikirlerini, ihtiyaçlarını ve hedeflerini belirtmek üzere görüştüğünüzde, proje kapsamını geliştirmeye başlayabilirsiniz. Dolayısıyla bu kapsam, proje planlama sürecindeki ilk adımdır. Tasarım ihtiyaçları ve gereksinimleriyle ilgili genel bir görüntü sunar. Kapsamı daha ayrıntılı bir şekilde bir araya getirmek için ihtiyaçları tanımlamanız, tasarım seçeneklerini araştırmanız ve iyi bir inşaat yönetimi için neyin gerekli olduğunu belirlemeniz gerekir.
Adım 2: Proje ihtiyaçlarını belirleyin
Müşterinin ihtiyaçlarını öğrenince projenin gereklilikleri hakkında fikir edinmiş olursunuz. Proje planlama ve tasarım becerinizi gösterebileceğiniz nokta burasıdır. Tasarım ile ilgili teknik özelliklerin planını bir araya getirirsiniz. Bu süreçte özellikle dikkat edilmesi gereken öğeler aşağıdaki gibidir;
- Mekânsal unsurlar; kullanıcı sayısını, ışığı, çevresel kısıtlama varsa hangi alanın kullanılacağını ve manzarayı içerir.
- İşlevsel gereksinimler; alan için düzenlemeler ve ortak alanlara ihtiyaç varsa ya da bazı alanların birbirine bağlanması gerekiyorsa yapıyı tasarlarken proje planlama sürecinde dikkate alınması gerekir.
- Tasarım ihtiyaçları; kullanılması gereken malzemeler ve kısıtlamalar var mı, hangi estetiği hedefliyorlar gibi durumlar dikkate alınmalıdır.
- Fiziksel gereksinimler; alanın fiziksel ölçümleri ve arazinin kendisiyle ilgilidir.
Adım 3: Kaynak tahsis edin
Proje ihtiyaçları, kaynak yönetiminde önemli bir rol üstlendiği için planlama ilerlemenin önemli bir parçası olan inşaat yönetimi ve tasarım sürecinin başlangıç noktasıdır. Bu sayede yapı ihtiyaçlarına göre inşaat çizimlerini araştırabilir ve tasarlayabilirsiniz. Hangi tedarikçilere ve kaynaklara ihtiyaç duyacağınızı analiz edip bütçeyi bu doğrultuda kullanabileceksiniz. Bunu iyi bir şekilde yapmak için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar aşağıdaki gibidir;
- Gerekli yapı malzemelerini belirleyin; bütün malzemeleri ve müşterinin istediği belirli malzemeleri listeleyin.
- Tedarikçileri ayarlayın; inşaat mühendisleri, elektrikçiler ve malzeme tedarikçilerini (beton ve fayans gibi) belirleyin.
- Bütçeyi düzenleyin, tedarikçileri ve malzemeleri düzenlendikten sonra bütçe oluşturun.
Adım 4: Proje programını belirleyin
Proje programı, projenizin her unsurunun dikkate alındığı ve doğru zamanda yönetilmesini sağlamak için önemli olan bir bileşendir. Proje programı, projeyi oluşturan faaliyetleri listeler. Aynı zamanda önemli tarihleri, her bir faaliyeti ve bu faaliyeti yapmaları gereken zaman dilimini vurgular. Bu program, projeye ve inşaat sürecinde her hareketin nasıl çalışacağına dair bir genel bakış sağlar. Programın zaman çizelgesini doğru şekilde belirlemesi için inşa sürecinin her yönünü yansıtması gerekir. Düzgün bir program olmadan zaman yönetimini, maliyetleri ve kaynakları izleyemezsiniz. Projenin başarılı olması ve hedeflere ulaşmanız için bu bileşenlerin verimli bir şekilde yönetilmesi gerekir.
Adım 5: Proje iletişim planı hazırlayın
Proje kapsamınızı ve programınızı geliştirdikten sonra bunu tüm paydaşlara (müşteri, elektrikçi, inşaat mühendisleri) iletmeniz gerekir. Bu sayede herkes süreç içerisinde doğru bir şekilde ilerler. Dolayısıyla bu adımda bir proje iletişim planı hazırlayın. Proje iletişim planı, inşa sürecine dâhil olan tüm paydaşların hedefi, zaman çizelgesini, bütçeyi ve programı anlamasını sağladığı için projenin başarısı açısından önem taşır. İletişim planı herkesin projenin ilerleyişi hakkında bilgi sahibi olmasını sağlamak için bir araçtır. Bu plan dâhilinde kimin hangi bilgiye, ne zaman ihtiyaç duyduğunu ve bilginin nasıl sağlanması gerektiğini belirlemesi gerekir. İyi bir proje iletişim planı oluşturmak için yapmanız gerekenler aşağıdaki gibidir;
Paydaşları belirleyin
Paydaşlar inşaat müteahhidi, peyzaj mimarı, inşaat mühendisleri gibi projeye dâhil olan tüm kişileri ifade eder. Bu listeyi oluşturduktan sonra proje süresince iletişim gereksinimlerini belirleyebilirsiniz.
İletişim matrisi geliştirin
Paydaşları ve ihtiyaçları belirledikten sonra iletişim matrisi oluşturun. Bu iletişim inşaat ve tasarım süreci boyunca size yardımcı olacaktır. Son teslim tarihi, hedefler, bütçe ve proje durumu gibi unsurları detaylandırın.
Açık iletişim
Başarılı proje yöneticilerinin iyi bir iletişim kuruyor olması ve ekibinin tüm üyelerine ve paydaşlarına hedefleri, performansı, beklentileri ve geri bildirimleri doğru bir şekilde iletebilmesi önemlidir. Yalnızca bir grupla iletişim kurmanız değil aynı zamanda ilişkileri de etkili bir şekilde yönetmeniz ve ekibinizi dinlemeniz gerekecektir.
Adım 6: Kalite kontrole dikkat edin
Kalite kontrol, planlamadan maliyete kadar her unsuru etkileyebileceği için projenin yürütülmesinde önemli bir noktadır. Kalite planlaması ve kontrolü olmadığında proje olumsuz etkilenebilir. Kalite kontrol, yapı için kullandığınız ürünlerin incelenmesini içerir. Bu süreç, ürün ve hizmetlerin performansını değerlendirmek için kalite faaliyetlerinin sonuçlarının izlenmesini sağlar. Ekip tarafından toplanan bilgiler proje yönetim planı, kalite ölçütleri, kalite kontrol listeleri, iş performansı gibi verileri gösterecektir. Bu süreç aşağıdaki durumları içerir;
- Teslimatların doğrulanması,
- Yapı gereksinimlerinin karşılanması,
- Düşük ürün kalitesinin nedenlerinin belirlenmesi,
- Kaliteyle ilgili sorunları çözmek.
